Uprawomocnienie wyroku rozwodowego jest kluczowym etapem w procesie rozwodowym, który formalnie kończy małżeństwo i umożliwia podjęcie dalszych kroków prawnych. Znajomość zasad dotyczących obliczania terminów uprawomocnienia ma istotne znaczenie dla osób przechodzących przez rozwód, ponieważ dopiero po uprawomocnieniu wyroku małżeństwo zostaje definitywnie rozwiązane.
Czym jest uprawomocnienie wyroku rozwodowego i kiedy następuje?
Uprawomocnienie rozwodu to moment, w którym wyrok sądu staje się ostateczny i niepodważalny, co oznacza, że strony postępowania nie mają już możliwości wniesienia odwołania. Z tą datą powstają wszystkie skutki wyroku rozwodowego, przede wszystkim małżeństwo przestaje istnieć, a były małżonek może podjąć dalsze kroki prawne, takie jak formalna zmiana nazwiska czy podział majątku. Standardowo uprawomocnienie wyroku rozwodowego następuje po upływie 7 dni od dnia jego ogłoszenia, pod warunkiem, że żadna ze stron nie złoży wniosku o uzasadnienie wyroku ani nie wniesie apelacji.
Standardowy czas uprawomocnienia wyroku rozwodowego
Ile trwa uprawomocnienie rozwodu? W typowym przypadku, jeśli żadna ze stron nie podejmie dodatkowych kroków procesowych, wyrok rozwodowy staje się prawomocny po upływie 7 dni od dnia jego ogłoszenia przez sąd. Jest to najkrótszy możliwy czas, w jakim może nastąpić uprawomocnienie wyroku. Ta zmiana weszła w życie w listopadzie 2019 roku, wcześniej możliwe było wniesienie środka zaskarżenia nawet bez uprzedniego wniosku o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia w terminie 21 dni od ogłoszenia wyroku.
Wpływ wniosku o uzasadnienie na uprawomocnienie wyroku
Złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku znacząco wpływa na proces uprawomocnienia. Strony mają 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku na złożenie wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia, który jest warunkiem koniecznym do wniesienia apelacji. Jeśli któraś ze stron złoży taki wniosek, wyrok uprawomocni się dopiero po 14 dniach od dnia doręczenia stronie uzasadnienia, pod warunkiem, że w tym czasie nie zostanie wniesiona apelacja. Oznacza to, że rozwód uprawomocnienie wyroku nastąpi później niż w standardowym 7-dniowym terminie.
Zasady obliczania terminów w postępowaniu rozwodowym
Obliczanie terminów w sprawach rozwodowych podlega ogólnym zasadom określonym w Kodeksie cywilnym. Terminy oznaczone w dniach kończą się z upływem ostatniego dnia, przy czym jeżeli początkiem terminu jest pewne zdarzenie (np. ogłoszenie wyroku), nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło1. Na przykład, jeśli wyrok ogłoszono 1 czerwca, 7-dniowy termin rozpoczyna się 2 czerwca i kończy 8 czerwca.
Terminy w tygodniach, miesiącach i latach
Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu. Jeśli w ostatnim miesiącu nie ma takiego dnia, termin upływa w ostatnim dniu tego miesiąca2. W kontekście rozwodu ma to znaczenie przy obliczaniu dłuższych terminów, np. przy wnoszeniu nadzwyczajnych środków zaskarżenia po uprawomocnieniu wyroku.
Dni wolne od pracy a upływ terminu
Ważną zasadą jest to, że jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą. Ma to praktyczne znaczenie przy obliczaniu terminu uprawomocnienia wyroku rozwodowego, gdy siódmy dzień po ogłoszeniu wyroku przypada na weekend lub święto.
Wyjątki wpływające na czas uprawomocnienia rozwodu
Choć standardowy czas uprawomocnienia wyroku rozwodowego to 7 dni, istnieją sytuacje, które mogą ten okres znacząco wydłużyć. Najbardziej typowym przypadkiem jest wniesienie apelacji przez jedną ze stron, co powoduje, że rozwód wyrok prawomocny stanie się dopiero po rozpoznaniu sprawy przez sąd drugiej instancji. Apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem.
Nieobecność strony podczas ogłoszenia wyroku
Jeżeli jedna ze stron była nieobecna podczas ogłoszenia wyroku, sąd doręcza jej odpis sentencji wyroku. W takim przypadku termin do złożenia wniosku o uzasadnienie wyroku biegnie od dnia doręczenia odpisu sentencji3. Oznacza to, że uprawomocnienie wyroku może nastąpić później, ponieważ najpierw musi dojść do skutecznego doręczenia dokumentu nieobecnej stronie.
Skutki prawne uprawomocnienia wyroku rozwodowego
Z dniem uprawomocnienia się wyroku rozwodowego przestaje istnieć między stronami związek małżeński – małżeństwo zostaje rozwiązane przez rozwód. Jest to moment przełomowy, od którego były małżonek może zawrzeć nowy związek małżeński, zmienić nazwisko czy wystąpić o podział majątku wspólnego. Warto podkreślić, że dopiero prawomocny wyrok rozwodowy wywołuje skutki prawne i umożliwia podjęcie dalszych kroków związanych z ustaniem małżeństwa.
Jak potwierdzić prawomocność wyroku rozwodowego?
Po uprawomocnieniu wyroku rozwodowego można złożyć wniosek o wydanie odpisu wyroku ze stwierdzeniem prawomocności. Za wydanie takiego dokumentu pobierana jest opłata kancelaryjna w wysokości 20 zł, choć w niektórych sytuacjach można uzyskać zwolnienie z tej opłaty. Posiadanie odpisu wyroku z klauzulą prawomocności jest niezwykle przydatne przy załatwianiu formalności związanych z rozwodem, takich jak zmiana nazwiska, zmiana danych w dokumentach czy podział majątku.
Podsumowanie
Uprawomocnienie wyroku rozwodowego to istotny moment kończący małżeństwo w sensie prawnym. Standardowo następuje po 7 dniach od ogłoszenia wyroku, jednak termin ten może ulec wydłużeniu w przypadku złożenia wniosku o uzasadnienie lub wniesienia apelacji. Znajomość zasad obliczania terminów pozwala lepiej zaplanować dalsze kroki prawne i życiowe po rozwodzie. Warto pamiętać, że dopiero prawomocny wyrok rozwodowy umożliwia podjęcie formalnych działań związanych z nową sytuacją życiową, jak zmiana nazwiska czy podział majątku.
[1]: https://arslege.pl/kodeks-cywilny/k9/s1957/
[2]: https://lexsecure.pl/terminy-w-prawie-cywilnym-co-dzieje-sie-w-przypadku-gdy-uplyw-terminu-przypada-w-dzien-ustawowo-wolny-od-pracy-lub-sobote
[3]: http://www.kodekscywilny.pl/artykul,1690,18495,obliczanie-terminow-w-prawie-cywilnym.html
[4]: https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-cywilny-16785996/art-112
